Άγιος Αριστείδης ο τιμώμενος στη Σαντορίνη και την Τήνο επιφανής Αθηναίος φιλόσοφος και ένδοξος μάρτυς Χριστού
Στις 13 Σεπτεμβρίου η Ορθόδοξη Εκκλησία
τιμά και γεραίρει τη μνήμη του Αγίου Αριστείδου, του επιφανούς και
ευγλωττότατου αυτού Αθηναίου φιλοσόφου και πανευφήμου μάρτυρος του
Χριστού, ο οποίος έμεινε γνωστός στην Εκκλησιαστική Ιστορία και
Πατρολογία από την περίφημη απολογία του υπέρ των διωκομένων χριστιανών.
Ο επιφανής αυτός χριστιανός φιλόσοφος,
φλογερός απολογητής και ένδοξος μάρτυς του 2ου μ.Χ. αιώνα γεννήθηκε στην
Αθήνα και σπούδασε κλασική φιλοσοφία στην περίφημη Φιλοσοφική Σχολή των
Αθηνών. Ασπάσθηκε την ευσέβεια και την
πίστη στον ένα και αληθινό Θεό από τους φωτισμένους ιεράρχες της
Αποστολικής Εκκλησίας των Αθηνών, Άγιο Ιερόθεο και Άγιο Διονύσιο
Αρεοπαγίτη, των οποίων υπήρξε μαθητής. Στη συνέχεια αναδείχθηκε ένθερμος
υπερασπιστής του χριστιανισμού και των χριστιανών, αφού αγωνίστηκε με
το περίφημο απολογητικό του έργο σε μια ιδιαίτερα δύσκολη και κρίσιμη
εποχή για την πορεία της Εκκλησίας. Παράλληλα κατόρθωσε να αποδείξει την
ορθότητα και ανωτερότητα της χριστιανικής πίστεως, τις αλήθειες του
Ευαγγελίου του Χριστού, το εξαίρετο ήθος των χριστιανών και την άδικη
και σκληρή στάση της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας απέναντι στους χριστιανούς. Η
ακλόνητη πίστη του στον Χριστό και ο αγώνας του υπέρ των διωκομένων
χριστιανών και των αληθειών του χριστιανισμού δημιούργησαν έντονη
δυσφορία και αγανάκτηση στον Ρωμαίο αυτοκράτορα Αδριανό (117 -138μ.Χ.), ο
οποίος αποφάσισε και τη δίωξή του. Μετέβη στη Ρώμη για να απολογηθεί,
αλλά στη συνέχεια μεταφέρθηκε στην Αθήνα, όπου συνέχισε να κηρύττει τον
Χριστό παρά το πλήθος των βασανιστηρίων, στα οποία υποβλήθηκε. Στο τέλος
της επίγειας δράσης του οδηγήθηκε στην αγορά των Αθηνών, όπου υπέστη
τον δι’ αγχόνης μαρτυρικό θάνατο στις 13 Σεπτεμβρίου του 120 ή 134 μ.Χ.,
ημέρα κατά την οποία η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά και εορτάζει την πάντιμη
μνήμη του.
Η φλογερή πίστη και το αγωνιστικό του
φρόνημα υμνούνται και γεραίρονται και μέσα από την ασματική του
ακολουθία, την οποία εποίησε το 1990 ο Μέγας Υμνογράφος της των
Αλεξανδρέων Εκκλησίας Δρ. Χαραλάμπης Μ. Μπούσιας. Ο ίδιος χαρισματικός
υμνογράφος εποίησε το 2006 Παρακλητικό Κανόνα και το 2009
Χαιρετιστηρίους Οίκους προς τιμήν του Αγίου.
Φορητή εικόνα του Αγίου Αριστείδου, έργον Αδελφότητος Ιεράς Μονής Παναγίας Χρυσοπηγής Χανίων |
Πολλοί αγιογράφοι, με πρώτο τον κορυφαίο
Φώτη Κόντογλου (1895-1965), έχουν ιστορήσει τη μορφή του Αγίου σε ναούς
και μοναστήρια της πατρίδος μας. Περίτεχνη είναι και η διά χειρός
Παναγιώτου Μαρκοπούλου φορητή εικόνα του Αγίου Αριστείδου, η οποία
φυλάσσεται στον ιστορικό και περικαλλή Ιερό Ναό της Κοιμήσεως Θεοτόκου
Χρυσοσπηλαιωτίσσης οδού Αιόλου Αθηνών, όπου κατ’ έτος τιμάται πανηγυρικά
η μνήμη του ενδόξου Αθηναίου φιλοσόφου, απολογητού και μάρτυρος της
πίστεώς μας.
Φορητή εικόνα του Αγίου Αριστείδου δια χειρός Μαρίας Νασιώκα-Αποστολάκη. Φυλάσσεται στον Ιερό Ναό Αγίου Αριστείδου Στενής Τήνου |
Η διάδοση του ονόματος του Αγίου
Αριστείδου σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια συντέλεσε και στη διάδοση
της τιμής του με την ανέγερση ιερών ναών επ’ ονόματί του σε διάφορες
περιοχές της πατρίδος μας. Η τιμή του ενδόξου Αθηναίου Αγίου ξεκίνησε το
1986 από την Κρήτη, όπου ο άγιος τιμάται με τρεις ναούς (Ζερβιανά
Κισάμου, Ανώγεια Ρεθύμνου, Στύλος Αποκορώνου). Τα τελευταία χρόνια η
τιμή του Αγίου διαδόθηκε και στην περιοχή της Ρούμελης, όπου ναοί
αφιερωμένοι στον Άγιο Αριστείδη υπάρχουν στην πόλη του Καρπενησίου και
στην Αρκίτσα Φθιώτιδος.
Με ξεχωριστή λαμπρότητα και με ιδιαίτερη
τιμή εορτάζεται ο Άγιος Αριστείδης και στις Κυκλάδες και συγκεκριμένα
στη Σαντορίνη και την Τήνο, όπου έχουν ανεγερθεί ιεροί ναοί επ’ ονόματί
του.
Ο θεμελιωθείς το 1997 και εγκαινιασθείς το 1999 περικαλλής Ιερός Ναός του Αγίου Αριστείδου στα Φηρά Σαντορίνης |
Ο Ιερός Ναός του Αγίου Αριστείδου στη Στενή της Ιεράς Νήσου Τήνου |