Η ιστορία λέγεται ότι ξεκινά πριν από περίπου τρία χρόνια στην Ντόχα.Γνωστός έλληνας διπλωμάτης έφτασε το 2010 στο παλάτι του Χαμάντ μπιν Χαλίφα αλ Θάνι κρατώντας ένα ιδιαίτερο δώρο για τον εμίρη. Επρόκειτο για το λεύκωμα «Αιγαίο άνωθεν», μια έκδοση γεμάτη ειδυλλιακές αεροφωτογραφίες ελληνικών νησιών. Ο εμίρης του Κατάρ, ο οποίος είναι λάτρης της ελληνικής μυθολογίας, δέχτηκε ....το δώρο με ευχαρίστηση και προσέφερε στον διπλωμάτη ως ανταπόδοση ένα ρολόι Rolex.
Ηταν γνωστή ήδη από τότε, στους διπλωματικούς κύκλους της Ελλάδας, η επιθυμία του εμίρη να αποκτήσει ένα ιδιωτικό νησί στη χώρα μας. Εκείνη την εποχή φλέρταρε με το Αιγαίο. Τελικά, όπως αποδεικνύεται τις τελευταίες ημέρες, την καρδιά της βασιλικής οικογένειας του Κατάρ κατέκτησε το Ιόνιο πέλαγος. Ο εμίρης με τις τρεις γυναίκες και τα 24 παιδιά σχεδόν κάθε καλοκαίρι επισκέπτεται πλέον παραδοσιακά την Κέρκυρα. Κατά τη διάρκεια μιας τέτοιας επίσκεψης λέγεται ότι το βλέμμα του μαγνήτισε το σύμπλεγμα των Εχινάδων, των 18 βραχονησίδων ανατολικά της Ιθάκης. Τρώγοντας στη θαλαμηγό του ένα πιάτο από την αγαπημένη του κακαβιά – τη συνταγή της οποίας έμαθε από έλληνα πλοίαρχο – ίσως να αποφάσισε να επενδύσει τα χρήματά του στα ιδιωτικά αυτά νησάκια του Ιονίου. Σήμερα, σύμφωνα με πληροφορίες, η πώληση της Οξειάς βρίσκεται σε τελικό στάδιο, ενώ προχωρούν σταθερά και οι συνομιλίες για την πώληση άλλων πέντε νησιών (Σωρός, Γκράβαρης, Απάσα, Προβάτι, Πιστρός) σε άραβες επενδυτές. Τα διλήμματα, όμως, παραμένουν. Από τη μία υπάρχουν αυτοί που μιλούν για την ελληνική γραφειοκρατία και το πόσο αυτή αποτρέπει τους επενδυτές. Και από την άλλη, όσοι αναρωτιούνται τι ακριβώς διευκολύνσεις έχει υποσχεθεί η κυβέρνηση για δόμηση σε νησιά που περιλαμβάνονται στις περιοχές Natura 2000.
Αραβική Natura
Ο δήμαρχος της Ιθάκης, Ιωάννης Κασσιανός, μιλώντας στο ΒΗmagazino αποκαλύπτει πτυχές της υπόθεσης: «Εδώ και περίπου ενάμιση χρόνο άρχισαν οι διαπραγματεύσεις για την αγοραπωλησία. Τυπικά η μεταβίβαση δεν έχει γραφτεί ακόμη στο Υποθηκοφυλακείο Ιθάκης, αλλά, από ό,τι γνωρίζω, οι Αραβες έχουν πληρώσει ήδη σε μετρητά τόσο για την αγορά της Οξειάς όσο και για τα πέντε νησάκια. Μιλάμε, δηλαδή, συνολικά για 8,5 εκατομμύρια ευρώ. Πέντε εκατομμύρια κόστισε η Οξειά και περίπου 3,5 εκατομμύρια τα υπόλοιπα. Τονίζω ότι πρόκειται καθαρά για ιδιωτικές νησίδες. Η Οξειά παλαιότερα ανήκε σε Ιθακήσιο, ο οποίος την είχε μεταπουλήσει το 1986».
Oπως επιβεβαιώνει στο ΒΗmagazino o δήμαρχος, οι διαπραγματεύσεις πέρασαν από σαράντα κύματα, με τους Καταρινούς, μόλις πριν από λίγο καιρό, να δηλώνουν ότι δεν ενδιαφέρονται πλέον για την αγορά, λόγω της πολύπλοκης νομοθεσίας και της γραφειοκρατίας. «“Δεν ψάχνετε επενδυτές, ψάχνετε μαζοχιστές. Αφού δεν θέλετε, λοιπόν, κοιτάτε τα πουρνάρια να μεγαλώνουν” μου είχαν πει χαρακτηριστικά» λέει.
Προφανώς, όμως, κάτι έχει αλλάξει. Πριν από ενάμιση μήνα, ο Αντώνης Σαμαράς επισκέφθηκε το Κατάρ και προφανώς κάπως έτσι αναθερμάνθηκαν οι σχέσεις μας με το κρατίδιο. Η έμπρακτη επανεκδήλωση ενδιαφέροντος για τον διαγωνισμό του Ελληνικού μετά την απόσυρσή τους πριν από λίγο καιρό, αλλά και οι δηλώσεις του υφυπουργού Ανάπτυξης, Νότη Μηταράκη, ότι η διαδικασία αδειοδότησης για τη μεταβίβαση της νησίδας προχωρά κανονικά, δείχνουν ότι τα πράγματα προχωρούν. Αλλά τα ερωτήματα παραμένουν. Τι ακριβώς έγινε και άλλαξε η διάθεση των Καταρινών;
80 ή 2.500 τετραγωνικά μέτρα;
Τη στιγμή που η φημολογία για τις επενδύσεις φουντώνει, υπάρχουν και άλλες φωνές που φοβούνται πως μπροστά στον βωμό του κέρδους και της προσέλκυσης επενδύσεων θα ανοιχτούν κάθε είδους παραθυράκια για εξαιρέσεις που θα μετατρέψουν την προστασία του περιβάλλοντος σε ψιλά γράμματα. Πράγματι, η Οξειά αποτελεί μέρος του Εθνικού Πάρκου Λιμνοθαλασσών Μεσολογγίου - Αιτωλικού, ενώ συμπεριλαμβάνεται επίσης στις περιοχές Natura 2000. Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, μπορούμε να μιλάμε μόνο για ήπια αναψυχή, ανέγερση αγροικίας 80 τ.μ. και αποθήκη φύλαξης αγροτικών εργαλείων επιφάνειας μέχρι 50 τ.μ., γεωργία στις υφιστάμενες ελαιοκαλλιέργειες, μελισσοκομία, βόσκηση κτλ. Εδώ και ενάμιση χρόνο, όμως, βρίσκεται υπό επεξεργασία από το υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ) τροποποίηση που ορίζει το σύνολο των επιτρεπόμενων χρήσεων ανά νησί στο 2% της έκτασής του. Σε αυτή την περίπτωση, στην Οξειά θα μπορούν να χτιστούν περίπου 2.500 τ.μ.
Η Μαντόνα και η γραφειοκρατία
«Εμείς στην Ελλάδα είμαστε ειδικοί στην καθυστέρηση» αναφέρει ο δήμαρχος Ιθάκης και συμπληρώνει: «Ουσιαστικά βάζουμε τον ξένο επενδυτή σε ένα τρένο και τον αφήνουμε να προχωρά. Μόλις φτάσει σε έναν σταθμό και νομίζει ότι εκεί θα κατέβει, του λέμε “στην επόμενη στάση” και η ιστορία πάει λέγοντας. Δεκαοκτώ μήνες κρατά η υπόθεση της αγοράς και δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη. Φυσικά, ούτε λόγος για τις άδειες οικοδόμησης. Πολεοδομίες, αρχαιολογίες, δασαρχείο, Νatura. Δεν είναι σίγουρο πότε θα καταφέρει να χτίσει κάτι ο εμίρης. Αν τελικά δεν απογοητευτεί και καθήσει απλά να κοιτάζει τα νησιά που αγόρασε».
Σύμφωνα μάλιστα με τον δήμαρχο, πολλοί επενδυτές έχουν χαθεί τα τελευταία χρόνια από το νησί του. «Η Μαντόνα, η οποία έρχεται μόνιμα κάθε καλοκαίρι, δεν διανοείται να αγοράσει ούτε ένα κομμάτι γης. “Να πληρώνω καλύτερα το νοίκι μου ακόμη και σε μια σπηλιά παρά να μπω σε αυτή τη διαδικασία” γνωρίσω ότι έχει πει χαρακτηριστικά» δηλώνει ο Ιωάννης Κασσιανός στο ΒHmagazino και συμπληρώνει: «Διότι την προετοίμασαν κάποιοι που ήδη αγόρασαν και χτίζουν. Ενας αγοραστής από το Λος Αντζελες είχε αγοράσει από το 1985 και μόλις προχθές κατάφερε να μετακομίσει. Εχουμε και τον Αμπράμοβιτς ενδιαφερόμενο. Τώρα που άκουσε για τον εμίρη, βρήκε και αυτός νησί. Με την προϋπόθεση, βέβαια, ότι θα του παραδοθεί μαζί με τα κλειδιά του σπιτιού, που θα έχει χτιστεί επάνω. Φυσικά, η διαδικασία δεν προχωρά. Προσωρινά το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να πάρουμε ένα καλάμι και να ψαρεύουμε».
Από την άλλη πλευρά, τα νέα των αγορών του εμίρη αυτές τις ημέρες μονοπωλούν τις συζητήσεις στα καφενεία της Ιθάκης, που πλέον έχει βρεθεί στο επίκεντρο των διεθνών μέσων. Μάλιστα, αστειευόμενοι οι κάτοικοι μεταξύ τους λένε ότι ήδη έχουν αγοράσει κελεμπίες για την υποδοχή των επενδυτών το καλοκαίρι. Το σημαντικότερο; Η δήλωση του δημάρχου Ιωάννη Κασσιανού ότι οι Αραβες υποσχέθηκαν να φέρουν νερό στην Ιθάκη, που εδώ και χρόνια αντιμετωπίζει πρόβλημα υδροδότησης.
Πώς να αγοράσεις νησί
Μια σύντομη περιήγηση στο Διαδίκτυο αποκαλύπτει πως δεκάδες ελληνικά ιδιωτικά νησιά εμφανίζονται προς πώληση σε site ελληνικών, αλλά και διεθνών μεσιτικών γραφείων. Ο Παναγιώτης Μερεκούλιας, διευθυντής του τμήματος μελετών της εταιρείας παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών στον τομέα των ακινήτων Δανός και διευθύνων σύμβουλος της τεχνικής εταιρείας Spartanhomes, αναφέρει: «Σε γενικές γραμμές το ενδιαφέρον για τα ελληνικά νησιά έχει διπλασιαστεί το τελευταίο διάστημα. Αυτό, φυσικά, συνδέεται με την οικονομική κρίση, καθώς πολλοί ιδιοκτήτες νησιών που τα έχουν κληρονομήσει τώρα δυσκολεύονται να ανταποκριθούν στα φορολογικά έξοδα, αλλά και στα έξοδα συντήρησης. Οι τιμές πώλησής τους είναι αρκετά δελεαστικές και σχεδόν πάντα αρκετά διαπραγματεύσιμες. Για παράδειγμα, η νησίδα Πάτροκλος κοντά στην Αττική πωλείται προς 150.000.000 ευρώ. Πρόκειται για το πιο ακριβό νησί. Εν τούτοις η τιμή του δεν είναι υψηλή, αν αναλογιστεί κανείς την εγγύτητά του στην Αττική. Η νήσος Γαία στο Ιόνιο πωλείται προς 3.426.000 ευρώ μαζί με δυνατότητα τουριστικής αναδόμησης και αξιοποίησης, τα νησιά Τοκμάκια στη Λέσβο προς 4.000.000 ευρώ, η Ομφόρη στο Ιόνιο προς 50.000.000 ευρώ, το νησί Δουλίχιο του συμπλέγματος των Εχινάδων προς 30.712.000 ευρώ. Επίσης, υπάρχουν ο Αγιος Αθανάσιος στην Ιτέα με τιμή πώλησης 1.500.000 ευρώ, το Μόδι στον Κορινθιακό με 1.151.600 ευρώ, η Καρδιώτισσα Σικίνου με 6.141.600 ευρώ, τμήμα του Αγίου Θωμά στον Αργοσαρωνικό με τιμή 11.505.000 ευρώ. Αν σκεφτεί κανείς ότι υπάρχουν επαύλεις που πωλούνται από 1 ως 3 εκατομμύρια ευρώ, οι παραπάνω ζητούμενες τιμές πώλησης νησιών δεν είναι και τόσο υψηλές».
Ωστόσο, όπως συνηθίζουν να τονίζουν κατά καιρούς σε συνεντεύξεις τους ξένοι μεσίτες, η γραφειοκρατική διαδικασία αποτελεί τον βασικό σκόπελο, ο οποίος τελικά ματαιώνει πολλές αγοραπωλησίες. «Ο λαβύρινθος της γραφειοκρατίας για την αξιοποίηση ενός νησιού είναι δαιδαλώδης. Ενας επίδοξος επενδυτής χρειάζεται 32 άδειες για να αποκτήσει την κυριότητα ενός νησιού» επιβεβαιώνει ο Παναγιώτης Μερεκούλιας και συμπληρώνει: «Απαιτούνται πιστοποιητικά από το υπουργείο Εθνικής Αμυνας, το υπουργείο Πολιτισμού και το υπουργείο Ανάπτυξης. Πέραν αυτών, χρειάζεται πιστοποιητικό από το τοπικό δασαρχείο, την αρχαιολογική υπηρεσία και το λιμενικό σώμα. Τα εν λόγω πιστοποιητικά δύναται να χρειαστούν μέχρι και 12 μήνες για να εκδοθούν. Πέραν τούτων, πολλά από τα νησιά έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα Natura 2000, γεγονός που κάνει ανέφικτη την αξιοποίησή τους».
Ο Μπερλουσκόνι και το ταμπού
Η εκμετάλλευση των δεκάδων δημόσιων νησίδων αποτελεί ακόμη και σήμερα στην Ελλάδα ένα είδος ταμπού. Ενα είδος ταμπού, το οποίο ενισχύεται με δηλώσεις όπως η πρόσφατη του Σίλβιο Μπερλουσκόνι. Ούτε λίγο ούτε πολύ, ο πρώην ιταλός πρωθυπουργός υποστήριξε ότι είχε εκφράσει στον Παπαδόπουλο (εννοώντας τον πρώην πρωθυπουργό Γιώργο Παπανδρέου) την επιθυμία να αγοράσει κάποιο νησί, προκειμένου να βοηθήσει οικονομικά την Ελλάδα. Βέβαια, πριν από λίγο καιρό είχε προηγηθεί ο πρωθυπουργός της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν, που είχε δηλώσει πως οι οίκοι αξιολόγησης αυξάνουν την πιστοληπτική ικανότητα μιας χώρας που πουλάει τα νησιά της.
Είναι προφανές πως η πώληση νησίδων που ανήκουν στο κράτος βρίσκεται καθαρά στη σφαίρα της φαντασίας των συγκεκριμένων ξένων αξιωματούχων, καθώς απαγορεύεται ρητά.
«Επιτρέπεται μόνο η μακροχρόνια μίσθωση δημόσιων νησίδων και αυτή υπό συγκεκριμένες και αυστηρές προϋποθέσεις» αναφέρει στο BHmagazino ο Παναγιώτης Μερεκούλιας. «Με το μοντέλο της “παραχώρησης δικαιώματος χρήσης”, το Δημόσιο δεν πουλάει τη γη, αλλά παραχωρεί στον επενδυτή την εκμετάλλευσή της για περίοδο ως και 99 χρόνια. Βέβαια, το νομικό πλαίσιο για την αξιοποίηση των δημόσιων νησίδων δυστυχώς σήμερα είναι ακόμη αρκετά ασαφές και εμπεριέχει μεγάλη γραφειοκρατία. Ενας τρόπος είναι η προκήρυξη διεθνούς διαγωνισμού για την εύρεση επενδυτή από την Ελλάδα ή το εξωτερικό. Θα πρέπει, εν τούτοις, να υπάρξει υπουργική απόφαση παραχώρησης της χρήσης των κοινόχρηστων χώρων του αιγιαλού και των παραλιών της νησίδας προς εκμετάλλευση. Για τη μίσθωση δημόσιων νησίδων απαιτούνται, εκτός από την υπογραφή του υπουργού Εθνικής Αμυνας, η σύμφωνη γνώμη των γενικών επιτελείων και η κοινή υπουργική απόφαση με το υπουργείο Δημόσιας Τάξης (αφού προηγηθεί έλεγχος από την ΕΥΠ). Χρειάζονται εγκρίσεις από τα αρμόδια αρχαιολογικά γραφεία, τις κατά τόπους πολεοδομίες και πλήθος άλλων φορέων. Οπως γίνεται αντιληπτό, η γραφειοκρατία είναι τεράστια και η μέχρι στιγμής αξιοποίηση κάποιων νησίδων έχει καταστεί αδύνατη. Το 2002, μάλιστα, προκηρύχθηκε διαγωνισμός για τη μακροχρόνια μίσθωση των νήσων Νέων Στύρων στην Εύβοια για ανάπτυξη σύγχρονων τουριστικών και αθλητικών εγκαταστάσεων που θα βελτίωναν το τουριστικό προϊόν και τα έσοδα του ελληνικού Δημοσίου, εν όψει των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004. Ο διαγωνισμός απέβη άγονος».
Η περίπτωση της Αλιμνιάς στα δωδεκάνησα
Η Αλιμνιά, με έκταση πάνω από 7.000 στρέμματα, είναι το μεγαλύτερο νησί που ανήκει στον Δήμο Χάλκης με προεδρικό διάταγμα του 1956. Σύμφωνα με πληροφορίες του ΒΗmagazino, τον περασμένο Σεπτέμβριο νομικός σύμβουλος και ένα στέλεχος κορυφαίου ιταλικού ομίλου εμφανίστηκαν με ένα μπλοκ επιταγών μπροστά στον δήμαρχο της Χάλκης, Μιχάλη Πατρό. Του ζήτησαν άμεσα να προχωρήσουν οι διαδικασίες εκμίσθωσης της Αλιμνιάς με σκοπό την ήπια τουριστική ανάπτυξη. Φυσικά, ο δήμαρχος εξήγησε ότι δεν μπορεί σε καμιά περίπτωση να γίνει άμεση ανάθεση, καθώς οι διαδικασίες πρέπει να διέπονται από νομιμότητα και κρυστάλλινη διαφάνεια.
Το έντονο ενδιαφέρον ξένων, αλλά και ελλήνων επενδυτών για την πανέμορφη Αλιμνιά ξεκινά εδώ και αρκετά χρόνια. Μάλιστα, επί κυβερνήσεως Κώστα Καραμανλή, ανιψιός υπουργού επισκέφθηκε με ελικόπτερο την περιοχή έχοντας στην παρέα του ελβετούς επενδυτές. Σήμερα, παρά τις προσπάθειες του δημάρχου της Χάλκης, η εκμετάλλευση της Αλιμνιάς, στο φυσικό λιμάνι της οποίας κολυμπούσαν πέρυσι το καλοκαίρι ο πρίγκιπας Κάρολος με την Καμίλα, έχει παραπεμφθεί στις ελληνικές καλένδες.
«Στην Αλιμνιά, μέχρι και το 1966, υπήρχε οργανωμένη κοινωνία πλην σχολείου» αναφέρει ο δήμαρχος Μιχάλης Πατρός. «Επειτα επήλθε η ερήμωση και σήμερα έχουμε καταστροφή και βανδαλισμούς. Εδώ και πέντε χρόνια, έχουν έρθει προτάσεις αξιοποίησης και τον τελευταίο καιρό το ενδιαφέρον έγινε πιο ουσιαστικό και πιο ζωηρό για επενδύσεις ποιοτικού τουρισμού. Στο νησί υπάρχει ένας οικισμός με σπιτάκια που είναι χαρακτηρισμένα αρχαιολογική ζώνη και λίγο πιο ψηλά βρίσκεται ένα μεσαιωνικό κάστρο, το οποίο και αυτό θεωρείται αρχαιολογική ζώνη. Ολο το νησί περιλαμβάνεται στις περιοχές Natura. Γνωρίζουμε, λοιπόν, τις δυσκολίες. Δεν θέλουμε να καταπατήσουμε τίποτα. Κοιτάζουμε, όμως, πώς μπορούμε να το αξιοποιήσουμε γιατί αν θα παραμείνει σε αυτή την κατάσταση δεν θα μείνει όρθιο ούτε ένα σπιτάκι. Να αξιοποιηθεί το νησί, λοιπόν, και κατ’ επέκταση να έχει συμφέροντα και ο Δήμος Χάλκης, ο οποίος αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε κατάσταση υπό το μηδέν. Εχω στείλει από τον προηγούμενο Νοέμβριο μια πεντασέλιδη επιστολή στον Πρωθυπουργό. Την κοινοποίησα επίσης στο υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, στο υπουργείο Εσωτερικών, στο υπουργείο Ανάπτυξης και στο υπουργείο Οικονομικών. Μέχρι στιγμής, δυστυχώς, δεν έχω λάβει καμία απάντηση από κανέναν. Θα θέλαμε η Αλιμνιά να μπει σε διαδικασία ανοιχτού διεθνούς διαγωνισμού. Παραμένω πολύ αισιόδοξος, γιατί δεν μιλάμε για τυχαίους επενδυτές. Προτού φτάσουν στον Δήμο της Χάλκης, πέρασαν πρώτα από τις Βρυξέλλες, έφτασαν στο ελληνικό υπουργείο Οικονομικών και εκείνο τούς παρέπεμψε σε εμάς. Ολα αυτά δεν γίνεται να είναι τυχαία».
Ηταν γνωστή ήδη από τότε, στους διπλωματικούς κύκλους της Ελλάδας, η επιθυμία του εμίρη να αποκτήσει ένα ιδιωτικό νησί στη χώρα μας. Εκείνη την εποχή φλέρταρε με το Αιγαίο. Τελικά, όπως αποδεικνύεται τις τελευταίες ημέρες, την καρδιά της βασιλικής οικογένειας του Κατάρ κατέκτησε το Ιόνιο πέλαγος. Ο εμίρης με τις τρεις γυναίκες και τα 24 παιδιά σχεδόν κάθε καλοκαίρι επισκέπτεται πλέον παραδοσιακά την Κέρκυρα. Κατά τη διάρκεια μιας τέτοιας επίσκεψης λέγεται ότι το βλέμμα του μαγνήτισε το σύμπλεγμα των Εχινάδων, των 18 βραχονησίδων ανατολικά της Ιθάκης. Τρώγοντας στη θαλαμηγό του ένα πιάτο από την αγαπημένη του κακαβιά – τη συνταγή της οποίας έμαθε από έλληνα πλοίαρχο – ίσως να αποφάσισε να επενδύσει τα χρήματά του στα ιδιωτικά αυτά νησάκια του Ιονίου. Σήμερα, σύμφωνα με πληροφορίες, η πώληση της Οξειάς βρίσκεται σε τελικό στάδιο, ενώ προχωρούν σταθερά και οι συνομιλίες για την πώληση άλλων πέντε νησιών (Σωρός, Γκράβαρης, Απάσα, Προβάτι, Πιστρός) σε άραβες επενδυτές. Τα διλήμματα, όμως, παραμένουν. Από τη μία υπάρχουν αυτοί που μιλούν για την ελληνική γραφειοκρατία και το πόσο αυτή αποτρέπει τους επενδυτές. Και από την άλλη, όσοι αναρωτιούνται τι ακριβώς διευκολύνσεις έχει υποσχεθεί η κυβέρνηση για δόμηση σε νησιά που περιλαμβάνονται στις περιοχές Natura 2000.
Αραβική Natura
Ο δήμαρχος της Ιθάκης, Ιωάννης Κασσιανός, μιλώντας στο ΒΗmagazino αποκαλύπτει πτυχές της υπόθεσης: «Εδώ και περίπου ενάμιση χρόνο άρχισαν οι διαπραγματεύσεις για την αγοραπωλησία. Τυπικά η μεταβίβαση δεν έχει γραφτεί ακόμη στο Υποθηκοφυλακείο Ιθάκης, αλλά, από ό,τι γνωρίζω, οι Αραβες έχουν πληρώσει ήδη σε μετρητά τόσο για την αγορά της Οξειάς όσο και για τα πέντε νησάκια. Μιλάμε, δηλαδή, συνολικά για 8,5 εκατομμύρια ευρώ. Πέντε εκατομμύρια κόστισε η Οξειά και περίπου 3,5 εκατομμύρια τα υπόλοιπα. Τονίζω ότι πρόκειται καθαρά για ιδιωτικές νησίδες. Η Οξειά παλαιότερα ανήκε σε Ιθακήσιο, ο οποίος την είχε μεταπουλήσει το 1986».
Oπως επιβεβαιώνει στο ΒΗmagazino o δήμαρχος, οι διαπραγματεύσεις πέρασαν από σαράντα κύματα, με τους Καταρινούς, μόλις πριν από λίγο καιρό, να δηλώνουν ότι δεν ενδιαφέρονται πλέον για την αγορά, λόγω της πολύπλοκης νομοθεσίας και της γραφειοκρατίας. «“Δεν ψάχνετε επενδυτές, ψάχνετε μαζοχιστές. Αφού δεν θέλετε, λοιπόν, κοιτάτε τα πουρνάρια να μεγαλώνουν” μου είχαν πει χαρακτηριστικά» λέει.
Προφανώς, όμως, κάτι έχει αλλάξει. Πριν από ενάμιση μήνα, ο Αντώνης Σαμαράς επισκέφθηκε το Κατάρ και προφανώς κάπως έτσι αναθερμάνθηκαν οι σχέσεις μας με το κρατίδιο. Η έμπρακτη επανεκδήλωση ενδιαφέροντος για τον διαγωνισμό του Ελληνικού μετά την απόσυρσή τους πριν από λίγο καιρό, αλλά και οι δηλώσεις του υφυπουργού Ανάπτυξης, Νότη Μηταράκη, ότι η διαδικασία αδειοδότησης για τη μεταβίβαση της νησίδας προχωρά κανονικά, δείχνουν ότι τα πράγματα προχωρούν. Αλλά τα ερωτήματα παραμένουν. Τι ακριβώς έγινε και άλλαξε η διάθεση των Καταρινών;
80 ή 2.500 τετραγωνικά μέτρα;
Τη στιγμή που η φημολογία για τις επενδύσεις φουντώνει, υπάρχουν και άλλες φωνές που φοβούνται πως μπροστά στον βωμό του κέρδους και της προσέλκυσης επενδύσεων θα ανοιχτούν κάθε είδους παραθυράκια για εξαιρέσεις που θα μετατρέψουν την προστασία του περιβάλλοντος σε ψιλά γράμματα. Πράγματι, η Οξειά αποτελεί μέρος του Εθνικού Πάρκου Λιμνοθαλασσών Μεσολογγίου - Αιτωλικού, ενώ συμπεριλαμβάνεται επίσης στις περιοχές Natura 2000. Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, μπορούμε να μιλάμε μόνο για ήπια αναψυχή, ανέγερση αγροικίας 80 τ.μ. και αποθήκη φύλαξης αγροτικών εργαλείων επιφάνειας μέχρι 50 τ.μ., γεωργία στις υφιστάμενες ελαιοκαλλιέργειες, μελισσοκομία, βόσκηση κτλ. Εδώ και ενάμιση χρόνο, όμως, βρίσκεται υπό επεξεργασία από το υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ) τροποποίηση που ορίζει το σύνολο των επιτρεπόμενων χρήσεων ανά νησί στο 2% της έκτασής του. Σε αυτή την περίπτωση, στην Οξειά θα μπορούν να χτιστούν περίπου 2.500 τ.μ.
Η Μαντόνα και η γραφειοκρατία
«Εμείς στην Ελλάδα είμαστε ειδικοί στην καθυστέρηση» αναφέρει ο δήμαρχος Ιθάκης και συμπληρώνει: «Ουσιαστικά βάζουμε τον ξένο επενδυτή σε ένα τρένο και τον αφήνουμε να προχωρά. Μόλις φτάσει σε έναν σταθμό και νομίζει ότι εκεί θα κατέβει, του λέμε “στην επόμενη στάση” και η ιστορία πάει λέγοντας. Δεκαοκτώ μήνες κρατά η υπόθεση της αγοράς και δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη. Φυσικά, ούτε λόγος για τις άδειες οικοδόμησης. Πολεοδομίες, αρχαιολογίες, δασαρχείο, Νatura. Δεν είναι σίγουρο πότε θα καταφέρει να χτίσει κάτι ο εμίρης. Αν τελικά δεν απογοητευτεί και καθήσει απλά να κοιτάζει τα νησιά που αγόρασε».
Σύμφωνα μάλιστα με τον δήμαρχο, πολλοί επενδυτές έχουν χαθεί τα τελευταία χρόνια από το νησί του. «Η Μαντόνα, η οποία έρχεται μόνιμα κάθε καλοκαίρι, δεν διανοείται να αγοράσει ούτε ένα κομμάτι γης. “Να πληρώνω καλύτερα το νοίκι μου ακόμη και σε μια σπηλιά παρά να μπω σε αυτή τη διαδικασία” γνωρίσω ότι έχει πει χαρακτηριστικά» δηλώνει ο Ιωάννης Κασσιανός στο ΒHmagazino και συμπληρώνει: «Διότι την προετοίμασαν κάποιοι που ήδη αγόρασαν και χτίζουν. Ενας αγοραστής από το Λος Αντζελες είχε αγοράσει από το 1985 και μόλις προχθές κατάφερε να μετακομίσει. Εχουμε και τον Αμπράμοβιτς ενδιαφερόμενο. Τώρα που άκουσε για τον εμίρη, βρήκε και αυτός νησί. Με την προϋπόθεση, βέβαια, ότι θα του παραδοθεί μαζί με τα κλειδιά του σπιτιού, που θα έχει χτιστεί επάνω. Φυσικά, η διαδικασία δεν προχωρά. Προσωρινά το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να πάρουμε ένα καλάμι και να ψαρεύουμε».
Από την άλλη πλευρά, τα νέα των αγορών του εμίρη αυτές τις ημέρες μονοπωλούν τις συζητήσεις στα καφενεία της Ιθάκης, που πλέον έχει βρεθεί στο επίκεντρο των διεθνών μέσων. Μάλιστα, αστειευόμενοι οι κάτοικοι μεταξύ τους λένε ότι ήδη έχουν αγοράσει κελεμπίες για την υποδοχή των επενδυτών το καλοκαίρι. Το σημαντικότερο; Η δήλωση του δημάρχου Ιωάννη Κασσιανού ότι οι Αραβες υποσχέθηκαν να φέρουν νερό στην Ιθάκη, που εδώ και χρόνια αντιμετωπίζει πρόβλημα υδροδότησης.
Πώς να αγοράσεις νησί
Μια σύντομη περιήγηση στο Διαδίκτυο αποκαλύπτει πως δεκάδες ελληνικά ιδιωτικά νησιά εμφανίζονται προς πώληση σε site ελληνικών, αλλά και διεθνών μεσιτικών γραφείων. Ο Παναγιώτης Μερεκούλιας, διευθυντής του τμήματος μελετών της εταιρείας παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών στον τομέα των ακινήτων Δανός και διευθύνων σύμβουλος της τεχνικής εταιρείας Spartanhomes, αναφέρει: «Σε γενικές γραμμές το ενδιαφέρον για τα ελληνικά νησιά έχει διπλασιαστεί το τελευταίο διάστημα. Αυτό, φυσικά, συνδέεται με την οικονομική κρίση, καθώς πολλοί ιδιοκτήτες νησιών που τα έχουν κληρονομήσει τώρα δυσκολεύονται να ανταποκριθούν στα φορολογικά έξοδα, αλλά και στα έξοδα συντήρησης. Οι τιμές πώλησής τους είναι αρκετά δελεαστικές και σχεδόν πάντα αρκετά διαπραγματεύσιμες. Για παράδειγμα, η νησίδα Πάτροκλος κοντά στην Αττική πωλείται προς 150.000.000 ευρώ. Πρόκειται για το πιο ακριβό νησί. Εν τούτοις η τιμή του δεν είναι υψηλή, αν αναλογιστεί κανείς την εγγύτητά του στην Αττική. Η νήσος Γαία στο Ιόνιο πωλείται προς 3.426.000 ευρώ μαζί με δυνατότητα τουριστικής αναδόμησης και αξιοποίησης, τα νησιά Τοκμάκια στη Λέσβο προς 4.000.000 ευρώ, η Ομφόρη στο Ιόνιο προς 50.000.000 ευρώ, το νησί Δουλίχιο του συμπλέγματος των Εχινάδων προς 30.712.000 ευρώ. Επίσης, υπάρχουν ο Αγιος Αθανάσιος στην Ιτέα με τιμή πώλησης 1.500.000 ευρώ, το Μόδι στον Κορινθιακό με 1.151.600 ευρώ, η Καρδιώτισσα Σικίνου με 6.141.600 ευρώ, τμήμα του Αγίου Θωμά στον Αργοσαρωνικό με τιμή 11.505.000 ευρώ. Αν σκεφτεί κανείς ότι υπάρχουν επαύλεις που πωλούνται από 1 ως 3 εκατομμύρια ευρώ, οι παραπάνω ζητούμενες τιμές πώλησης νησιών δεν είναι και τόσο υψηλές».
Ωστόσο, όπως συνηθίζουν να τονίζουν κατά καιρούς σε συνεντεύξεις τους ξένοι μεσίτες, η γραφειοκρατική διαδικασία αποτελεί τον βασικό σκόπελο, ο οποίος τελικά ματαιώνει πολλές αγοραπωλησίες. «Ο λαβύρινθος της γραφειοκρατίας για την αξιοποίηση ενός νησιού είναι δαιδαλώδης. Ενας επίδοξος επενδυτής χρειάζεται 32 άδειες για να αποκτήσει την κυριότητα ενός νησιού» επιβεβαιώνει ο Παναγιώτης Μερεκούλιας και συμπληρώνει: «Απαιτούνται πιστοποιητικά από το υπουργείο Εθνικής Αμυνας, το υπουργείο Πολιτισμού και το υπουργείο Ανάπτυξης. Πέραν αυτών, χρειάζεται πιστοποιητικό από το τοπικό δασαρχείο, την αρχαιολογική υπηρεσία και το λιμενικό σώμα. Τα εν λόγω πιστοποιητικά δύναται να χρειαστούν μέχρι και 12 μήνες για να εκδοθούν. Πέραν τούτων, πολλά από τα νησιά έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα Natura 2000, γεγονός που κάνει ανέφικτη την αξιοποίησή τους».
Ο Μπερλουσκόνι και το ταμπού
Η εκμετάλλευση των δεκάδων δημόσιων νησίδων αποτελεί ακόμη και σήμερα στην Ελλάδα ένα είδος ταμπού. Ενα είδος ταμπού, το οποίο ενισχύεται με δηλώσεις όπως η πρόσφατη του Σίλβιο Μπερλουσκόνι. Ούτε λίγο ούτε πολύ, ο πρώην ιταλός πρωθυπουργός υποστήριξε ότι είχε εκφράσει στον Παπαδόπουλο (εννοώντας τον πρώην πρωθυπουργό Γιώργο Παπανδρέου) την επιθυμία να αγοράσει κάποιο νησί, προκειμένου να βοηθήσει οικονομικά την Ελλάδα. Βέβαια, πριν από λίγο καιρό είχε προηγηθεί ο πρωθυπουργός της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν, που είχε δηλώσει πως οι οίκοι αξιολόγησης αυξάνουν την πιστοληπτική ικανότητα μιας χώρας που πουλάει τα νησιά της.
Είναι προφανές πως η πώληση νησίδων που ανήκουν στο κράτος βρίσκεται καθαρά στη σφαίρα της φαντασίας των συγκεκριμένων ξένων αξιωματούχων, καθώς απαγορεύεται ρητά.
«Επιτρέπεται μόνο η μακροχρόνια μίσθωση δημόσιων νησίδων και αυτή υπό συγκεκριμένες και αυστηρές προϋποθέσεις» αναφέρει στο BHmagazino ο Παναγιώτης Μερεκούλιας. «Με το μοντέλο της “παραχώρησης δικαιώματος χρήσης”, το Δημόσιο δεν πουλάει τη γη, αλλά παραχωρεί στον επενδυτή την εκμετάλλευσή της για περίοδο ως και 99 χρόνια. Βέβαια, το νομικό πλαίσιο για την αξιοποίηση των δημόσιων νησίδων δυστυχώς σήμερα είναι ακόμη αρκετά ασαφές και εμπεριέχει μεγάλη γραφειοκρατία. Ενας τρόπος είναι η προκήρυξη διεθνούς διαγωνισμού για την εύρεση επενδυτή από την Ελλάδα ή το εξωτερικό. Θα πρέπει, εν τούτοις, να υπάρξει υπουργική απόφαση παραχώρησης της χρήσης των κοινόχρηστων χώρων του αιγιαλού και των παραλιών της νησίδας προς εκμετάλλευση. Για τη μίσθωση δημόσιων νησίδων απαιτούνται, εκτός από την υπογραφή του υπουργού Εθνικής Αμυνας, η σύμφωνη γνώμη των γενικών επιτελείων και η κοινή υπουργική απόφαση με το υπουργείο Δημόσιας Τάξης (αφού προηγηθεί έλεγχος από την ΕΥΠ). Χρειάζονται εγκρίσεις από τα αρμόδια αρχαιολογικά γραφεία, τις κατά τόπους πολεοδομίες και πλήθος άλλων φορέων. Οπως γίνεται αντιληπτό, η γραφειοκρατία είναι τεράστια και η μέχρι στιγμής αξιοποίηση κάποιων νησίδων έχει καταστεί αδύνατη. Το 2002, μάλιστα, προκηρύχθηκε διαγωνισμός για τη μακροχρόνια μίσθωση των νήσων Νέων Στύρων στην Εύβοια για ανάπτυξη σύγχρονων τουριστικών και αθλητικών εγκαταστάσεων που θα βελτίωναν το τουριστικό προϊόν και τα έσοδα του ελληνικού Δημοσίου, εν όψει των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004. Ο διαγωνισμός απέβη άγονος».
Η περίπτωση της Αλιμνιάς στα δωδεκάνησα
Η Αλιμνιά, με έκταση πάνω από 7.000 στρέμματα, είναι το μεγαλύτερο νησί που ανήκει στον Δήμο Χάλκης με προεδρικό διάταγμα του 1956. Σύμφωνα με πληροφορίες του ΒΗmagazino, τον περασμένο Σεπτέμβριο νομικός σύμβουλος και ένα στέλεχος κορυφαίου ιταλικού ομίλου εμφανίστηκαν με ένα μπλοκ επιταγών μπροστά στον δήμαρχο της Χάλκης, Μιχάλη Πατρό. Του ζήτησαν άμεσα να προχωρήσουν οι διαδικασίες εκμίσθωσης της Αλιμνιάς με σκοπό την ήπια τουριστική ανάπτυξη. Φυσικά, ο δήμαρχος εξήγησε ότι δεν μπορεί σε καμιά περίπτωση να γίνει άμεση ανάθεση, καθώς οι διαδικασίες πρέπει να διέπονται από νομιμότητα και κρυστάλλινη διαφάνεια.
Το έντονο ενδιαφέρον ξένων, αλλά και ελλήνων επενδυτών για την πανέμορφη Αλιμνιά ξεκινά εδώ και αρκετά χρόνια. Μάλιστα, επί κυβερνήσεως Κώστα Καραμανλή, ανιψιός υπουργού επισκέφθηκε με ελικόπτερο την περιοχή έχοντας στην παρέα του ελβετούς επενδυτές. Σήμερα, παρά τις προσπάθειες του δημάρχου της Χάλκης, η εκμετάλλευση της Αλιμνιάς, στο φυσικό λιμάνι της οποίας κολυμπούσαν πέρυσι το καλοκαίρι ο πρίγκιπας Κάρολος με την Καμίλα, έχει παραπεμφθεί στις ελληνικές καλένδες.
«Στην Αλιμνιά, μέχρι και το 1966, υπήρχε οργανωμένη κοινωνία πλην σχολείου» αναφέρει ο δήμαρχος Μιχάλης Πατρός. «Επειτα επήλθε η ερήμωση και σήμερα έχουμε καταστροφή και βανδαλισμούς. Εδώ και πέντε χρόνια, έχουν έρθει προτάσεις αξιοποίησης και τον τελευταίο καιρό το ενδιαφέρον έγινε πιο ουσιαστικό και πιο ζωηρό για επενδύσεις ποιοτικού τουρισμού. Στο νησί υπάρχει ένας οικισμός με σπιτάκια που είναι χαρακτηρισμένα αρχαιολογική ζώνη και λίγο πιο ψηλά βρίσκεται ένα μεσαιωνικό κάστρο, το οποίο και αυτό θεωρείται αρχαιολογική ζώνη. Ολο το νησί περιλαμβάνεται στις περιοχές Natura. Γνωρίζουμε, λοιπόν, τις δυσκολίες. Δεν θέλουμε να καταπατήσουμε τίποτα. Κοιτάζουμε, όμως, πώς μπορούμε να το αξιοποιήσουμε γιατί αν θα παραμείνει σε αυτή την κατάσταση δεν θα μείνει όρθιο ούτε ένα σπιτάκι. Να αξιοποιηθεί το νησί, λοιπόν, και κατ’ επέκταση να έχει συμφέροντα και ο Δήμος Χάλκης, ο οποίος αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε κατάσταση υπό το μηδέν. Εχω στείλει από τον προηγούμενο Νοέμβριο μια πεντασέλιδη επιστολή στον Πρωθυπουργό. Την κοινοποίησα επίσης στο υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, στο υπουργείο Εσωτερικών, στο υπουργείο Ανάπτυξης και στο υπουργείο Οικονομικών. Μέχρι στιγμής, δυστυχώς, δεν έχω λάβει καμία απάντηση από κανέναν. Θα θέλαμε η Αλιμνιά να μπει σε διαδικασία ανοιχτού διεθνούς διαγωνισμού. Παραμένω πολύ αισιόδοξος, γιατί δεν μιλάμε για τυχαίους επενδυτές. Προτού φτάσουν στον Δήμο της Χάλκης, πέρασαν πρώτα από τις Βρυξέλλες, έφτασαν στο ελληνικό υπουργείο Οικονομικών και εκείνο τούς παρέπεμψε σε εμάς. Ολα αυτά δεν γίνεται να είναι τυχαία».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Προσθέστε το σχόλιό σας!!! Πείτε μας ότι θέλετε!