1. Εγκέφαλος = σκληρός δίσκος
Ο ύπνος δεν είναι ούτε πολυτέλεια ούτε ξεκούραση. Πρόκειται για μια λειτουργία η οποία είναι απολύτως απαραίτητη για τον οργανισμό μας όσο είναι η τροφή και το νερό. Όσο κοιμόμαστε το μυαλό μας «ανασυντάσσεται», δηλαδή επεξεργάζεται τις πληροφορίες που έλαβε κατά τη διάρκεια της ημέρας και τις ταξινομεί στο αρχείο της μνήμης. Με απλά λόγια, λειτουργεί όπως ένας υπολογιστής. Δημιουργεί νέα αρχεία και νέες συνδέσεις μεταξύ των αρχείων.
2. Μύθος ο 8ωρος ύπνος
Το 8ωρο ύπνου, που μέχρι τώρα θεωρούσαμε ιδανικό, είναι σχετικό. Οι ώρες ύπνου που έχει ανάγκη ο ανθρώπινος οργανισμός ποικίλλουν από άνθρωπο σε άνθρωπο. Αν ο αριθμός των δεδομένων-εμπειριών με τα οποία έχουμε «φορτώσει» τον εγκέφαλό μας είναι αυξημένος, τότε η διαδικασία της «ανασύνταξης» θα διαρκέσει πολύ και επομένως και οι ώρες ύπνου θα είναι πολλές. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι τα παιδιά, που επειδή «βομβαρδίζονται» από καινούργια πράγματα, χρειάζονται 9-12 ώρες ύπνου, ώστε ο εγκέφαλός τους να ολοκληρώσει τη διαδικασία της ταξινόμησης. Αντίθετα, όσο μεγαλώνουμε οι αναγκαίες ώρες για ύπνο μειώνονται, διότι παίρνουμε περιορισμένες εμπειρίες καθημερινά και δεν κουράζουμε στον ίδιο βαθμό τον εγκέφαλό μας. Δεν χρειάζεται, λοιπόν, να ανησυχούμε αν πράγματι μας αρκούν 5 ώρες ύπνου κάθε μέρα.
3. Όταν ο ύπνος γίνεται μαρτύριο
Συμβαίνει πολύ συχνά να ξαπλώνουμε και να μην μας παίρνει ο ύπνος. Αυτό οφείλεται περισσότερο στο άγχος, σε προβλήματα οικονομικής φύσης, στο γεγονός ότι δεν κάνουμε τη δουλειά που θα θέλαμε και σε πολλές άλλες έγνοιες και λιγότερο στον ύπνο. Αν την ώρα που πέφτουμε στο κρεβάτι απασχολούμε το μυαλό μας με ένα σωρό σκέψεις και προσπαθούμε να βρούμε λύσεις στα ζητήματα που μας προβληματίζουν, είναι λογικό να μη μας κολλάει ύπνος. Όμως, οι λύσεις είναι απίθανο να έρθουν το βράδυ, που ο εγκέφαλός μας είναι κορεσμένος. Επομένως, το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε είναι να κοιμηθούμε και να αναζητήσουμε μια καλή ιδέα ή λύση το πρωί που θα είμαστε φρέσκοι. Ένας άλλος λόγος που διογκώνει το πρόβλημα της αϋπνίας είναι η ανησυχία που έχουμε για το αν θα καταφέρουμε να κοιμηθούμε, η οποία σε πολλές περιπτώσεις φτάνει στα όρια της εμμονής. Επειδή ο ύπνος δεν έρχεται με το ζόρι, εάν στριφογυρίζουμε στο κρεβάτι για περισσότερο από μισή ώρα, είναι καλύτερα να σηκωθούμε και να ξαπλώσουμε ξανά όταν θα νιώθουμε αρκετά κουρασμένοι. Μπορούμε επίσης να χαλαρώσουμε κάνοντας ένα χλιαρό ντους, απολαμβάνοντας απαλή μουσική ή διαβάζοντας ένα βιβλίο.
4. Σε ρόλο σεναριογράφου
Προσπαθούμε να ηρεμήσουμε με μια θετική σκέψη ή ένα ευχάριστο γεγονός. Φτιάχνουμε ένα ουδέτερο σενάριο στο μυαλό σας, το οποίο θα είναι χαλαρωτικό. Για παράδειγμα, μπορούμε να φανταστούμε ότι ταξιδεύουμε στην αγαπημένη μας χώρα, ότι είναι καλοκαίρι και βρισκόμαστε στην παραλία, ότι περπατάμε μια ωραία διαδρομή στο βουνό, ότι κάνουμε ράφτινγκ ή τελοσπάντων οτιδήποτε μας ευχαριστεί. Χρειάζεται να αποβάλουμε από το μυαλό μας καθετί δυσάρεστο και να εστιάσουμε σε ωραία πράγματα που πρόκειται να συμβούν και όχι σε αυτά που μας προβληματίζουν.
5. Όταν η λύση είναι τα φάρμακα
Υπάρχουν φάρμακα αποτελεσματικά κατά της χρόνιας αϋπνίας και απόλυτα ασφαλή για τον οργανισμό, όμως δεν πρέπει να καταφεύγουμε κάθε μέρα σε αυτά, γιατί ελλοχεύει ο κίνδυνος να τα συνηθίσουμε. Καλό είναι να λαμβάνονται -κατόπιν συμβουλής του γιατρού- το πολύ 3-4 φορές την εβδομάδα. Πολλές φορές οι πάσχοντες από χρόνια αϋπνία ηρεμούν και μόνο στη σκέψη ότι τα έχουν στο κομοδίνο τους, χωρίς τελικά να χρειάζεται να τα πάρουν.
6. «Ναι» σε γυμναστική και σεξ
Η γυμναστική και ειδικά η άσκηση σε εξωτερικό χώρο διευκολύνει τον ύπνο, αρκεί να μη γίνεται τις 2-3 ώρες πριν ξαπλώσουμε, γιατί τότε θα επιφέρει τα αντίθετα από τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Μόνη εξαίρεση σε αυτόν τον κανόνα αποτελεί το σεξ, που έχει την ιδιότητα να κουράζει και παράλληλα να χαλαρώνει το σώμα, οπότε και να ευνοεί τον ύπνο.
7. Εχθρός η μοναξιά
Σύμφωνα με έρευνες, οι άνθρωποι που μένουν μόνοι και δεν συναντούν συχνά τους φίλους τους είτε δυσκολεύονται να κοιμηθούν είτε ξυπνούν αρκετές φορές κατά τη διάρκεια της νύχτας. Ένα μεσημεριανό γεύμα με την οικογένεια ή μια βόλτα για ένα απογευματινό τσάι με φίλους μπορούν να λειτουργήσουν ως «θεραπεία» για έναν ήσυχο και χωρίς διακοπές ύπνο, συμβουλεύουν οι ειδικοί.
8. Το ιδανικό υπνοδωμάτιο
Στο υπνοδωμάτιο πρέπει να υπάρχουν οι ιδανικές συνθήκες. Η θερμοκρασία, σύμφωνα με τους ειδικούς, πρέπει να είναι στους 20° C, ενώ ο χώρος πρέπει να είναι σκοτεινός, γεγονός που διευκολύνει την έκκριση της μελατονίνης. Επίσης, είναι σημαντικό το στρώμα που έχουμε επιλέξει να είναι κατάλληλο. Δεν πρέπει, δηλαδή, να είναι σκληρό, γιατί θα πιέζει τα βαριά μέρη του σώματος (λεκάνη) και θα εμποδίζει την κυκλοφορία του αίματος, αλλά ούτε και ιδιαίτερα μαλακό, επειδή θα δημιουργεί καμπύλη στο σώμα, με αποτέλεσμα να επιβαρύνονται η σπονδυλική στήλη και οι αρθρώσεις.
9. Βλαβερή η ηχορύπανση
Φροντίζουμε ο χώρος του υπνοδωματίου να προστατεύεται από τους θορύβους (π.χ. να διαθέτει διπλά τζάμια), που διαταράσσουν σε σημαντικό βαθμό τον ύπνο μας. Η ηχορύπανση διεγείρει το νευρικό μας σύστημα, αυξάνει τους καρδιακούς παλμούς, τις αναπνοές, καθώς και την αρτηριακή πίεση, και προκαλεί έντονο στρες. Οι συνέπειές της συνήθως φαίνονται την επόμενη μέρα, που είμαστε ευέξαπτοι, νευρικοί, απρόσεκτοι και λιγότερο αποδοτικοί. Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι για έναν καλό ύπνο τα επίπεδα θορύβου στο υπνοδωμάτιο δεν πρέπει να ξεπερνούν τα 30-35 db (ντεσιμπέλ). Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι το ξυπνητήρι προκαλεί θόρυβο 80 db, το χτύπημα τηλεφώνου 80 db, το κουδούνι της πόρτας 80 db και η κίνηση στους δρόμους (κόρνες, μαρσαρίσματα) 80-85 db.
Πηγή
