 |
| Η βραβευμένη φωτογραφία της Δάφνης Ρόκου |
Τα γαλλικά ξενοδοχεία έχουν θεσπίσει ένα πολύ ιδιαίτερο βραβείο φωτογραφίας. Λέγεται PHPA και οι συμμετέχοντες φωτογράφοι περνάνε μια νύχτα σε ένα ξενοδοχείο, φωτογραφίζουν και φτιάχνουν μια....
ιστορία.
Η φωτογράφος Δάφνη Ρόκου πήρε το βραβείο PHPA 2013, και το βραβείο Virginie Clément, στο Παρίσι για την μοναδική φωτογραφία και την μοναδική ιστορία της.
«Το 1945, στο τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου και λίγο πριν από τον εμφύλιο πόλεμο που ξέσπασε στην Ελλάδα, ένα θρυλικό πλοίο, το Mataroa, είχε ναυλωθεί από το Γαλλικό Ινστιτούτο στην Αθήνα για να βοηθήσει κάποιους πολιτικά ενεργούς νέους διανοούμενους να φύγουν για σπουδές στο Παρίσι . Μετά από μια βασανιστική διαδρομή, οι μαθητές στεγάστηκαν σε ξενοδοχεία στην αριστερή όχθη του Παρισιού. Στέγαση μεταναστών στα ξενοδοχεία του Παρισιού γίνεται ακόμη και σήμερα.Ενώ συνήθιζαν τότε να έρχονται από την Ελλάδα ή τη Νότια Αμερική, σήμερα είναι πλέον πιο πιθανό να είναι από την Αφρική ή την Ασία.
Η ένωση HPRG ( Hotels Parisiens Rive Gauche) των γαλλικών ξενοδοχείων, μπορεί να είναι σήμερα συνώνυμο της πολυτέλειας, αλλά κάποτε ήταν και σπίτι σε μετανάστες μαθητές, ενδεχομένως, και τους μαθητές του πλοίου Mataroa. Στην κριτική επιτροπή άρεσε η φωτογραφία της Δάφνης Ρόκου , διότι λέει όχι μόνο την ιστορία της και την ιστορία του λαού της, αλλά αναφέρεται και σε ένα κεφάλαιο της ιστορίας του Παρισιού, μεταξύ των οποίων είναι και τα ξενοδοχεία. Η φωτογράφος αποτίει φόρο τιμής στην φιλόξενη Γαλλία, η οποία υποδέχεται τους διωκόμενους.», γράφει το σκεπτικό της βράβευσης.
 |
Η Δάφνη Ρόκου την ώρα της βράβευσης |
Στην εφημερίδα La Croix, μίλησε η Νέλλη Ανδρικοπούλου, 91 ετών σήμερα, επιβάτις του ιστορικού πλοίου Mataroa. «Υπήρχε μόνο μια λύση τότε: Να φύγουμε. Το ταξίδι διοργανώθηκε από το Γαλλικό Ινστιτούτο στην Αθήνα τον Δεκέμβριο του 1945. Αλλά είχε προγραμματιστεί πολύ πριν από τον Οκτάβ Μερλιέ. Αυτός είναι , κατά τη γνώμη μου , ένας από τους μεγαλύτερους ευεργέτες της Ελλάδα κατά τον τελευταίο αιώνα".
 |
| Η διαδρομή του ιστορικού πλοίου |
"Ο Οκτάβ Μερλιέ και ο Ροζέ Μιλιέξ, τότε προέβλεψαν ότι η κατάσταση για τους φοιτητές , θα επιδεινωθεί τους προσεχείς μήνες . Η αυταρχική δεξιά ενισχύεται κατά τη διάρκεια του έτους 1945 , η καταστολή αυξάνεται . Οι δύο άνδρες τότε αναζήτησαν μια λύση. Να χρηματοδοτήσουν το ταξίδι των νεαρών Ελλήνων στη Γαλλία προκειμένου να συνεχίσουν τις σπουδές τους . Κάθε χρόνο , η γαλλική κυβέρνηση έδινε δέκα υποτροφίες σε Έλληνες φοιτητές .Ηταν λίγες. Ο Μερλιέ αποφάσισε να κάνει ό, τι είναι δυνατόν για να δώσει περισσότερες . « Κανόνισε να υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός βραβείων . Χώρισε το ποσό ή την επιδότηση για μερικούς μήνες αντί ενός έτους . Συνέλεξε επίσης τα βραβεία που δεν είχαν διανεμηθεί και τα προηγούμενα χρόνια λόγω του πολέμου », θυμάται η Νέλλη Ανδρικοπούλου.
 |
| H Νέλλη Ανδρικοπούλου το 1945 |
Ο Μερλιέ καταφέρνει να πάρει 154 υποτροφίες , και τις μοιράζει μέσω ενός διαγωνισμού . Το ταξίδι με το πλοίο Mataroa ήταν μια μικρή Οδύσσεια. Ταξίδεψαν σε μια θάλασσα από νάρκες και έφτασαν στη Γαλλία στις 22 Δεκεμβρίου του 1945 . Το πλοίο φιλοξενεί έναν εντυπωσιακό αριθμό φοιτητών που θα γίνουν επιφανείς επιστήμονες στο μεταπολεμικό Παρίσι. O Κορνήλιος Καστοριάδης, ο Κώστας Αξελός, ο Κώστας Παπαϊωάννου, η Μιμίκα Κρανάκη. Οι αρχιτέκτονες Αριστομένης Προβελέγγιος, Γιώργος Κανδύλης, Τάκης Ζενέτος, Ιάνης Ξενάκης (μετέπειτα και συνθέτης, που με αναπηρία από τα Δεκεμβριανά, δεν ταξίδεψε με το πλοίο αλλά έφτασε στη Γαλλία λίγο αργότερα). Ανάμεσα στους υποτρόφους και οι γλύπτες Μέμος Μακρής, Κώστας Κουλεντιανός, ο ζωγράφος Κωνσταντίνος Βυζάντιος, οι λογοτέχνες Έλλη Αλεξίου, Μάτση Χατζηλαζάρου, Ανδρέας Κέδρος, ο μαέστρος Δημήτρης Χωραφάς, οι κινηματογραφιστές Μάνος Ζαχαρίας, Άδωνις Κύρου (που είχε ήδη φυγαδευτεί, τραυματίας και αυτός).
Η Δάφνη Ρόκου αποτύπωσε στη φωτογραφία της μια νύχτα των μεταναστών φοιτητών σε ένα δωμάτιο παρισινού ξενοδοχείου.
Πηγή
