Αρκετά συχνά οι άνθρωποι δεν σας αναγνωρίζουν-ούτε πρόκειται-για την συνεισφορά και τα επιτεύγματά σας. Το οποίο ίσως να μοιάζει κάπως παράξενο, αφού σχεδόν όλοι τρέφουμε ελπίδες γι’ αυτή την αναγνώριση-που ίσως είναι ένας λόγος που η έκφραση “ψάχνει για κοπλιμέντα”, είναι τόσο γνωστή. Όμως, αν και φαίνεται οι άνθρωποι να είναι διατεθειμένοι να προσφέρουν αυτό που και οι ίδιοι επιθυμούν για τον εαυτό τους, δεν ....ισχύει σ’ αυτή την περίπτωση.
Υποθέτουμε οτι όπως για την πλειοψηφία των ανθρώπων, η ευχή (ίσως και η λαχτάρα) να σας αναγνωρίζουν σαφώς για ότι κάνετε, σχετίζεται με το γεγονός οτι η καταξίωση από άλλους, απλώς ‘είναι ωραία αίσθηση’. Ανατρέχοντας στην παιδική ηλικία και τις ανάγκες για επιβεβαίωση και έγκριση από τους γονείς σας, το να αναγνωρίζεστε από τους άλλους, βοηθά να αισθάνεστε περισσότερο αποδεκτοί και ασφαλείς και ακολούθως, περισσότερο άνετα με τον εαυτό σας. Σημαντικότερο ακόμα, αυτού του είδους η αναγνώριση σας βοηθάει να αντιλαμβάνεστε στον εαυτό σας ως επιθυμητό, πολύτιμο και ευυπόληπτο.
Με μια λέξη, ξεχωριστό.
Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, κυριολεκτικά ο καθένας ονειρεύεται να διακρίνεται, να τον θαυμάζουν, να τον επευφημούν ή ακόμα και να τον χειροκροτούν. Το να μας θεωρούν ή να θεωρούμε εμείς τον εαυτό μας ως “μέσο” ή “επαρκή” δεν μας προσφέρει και πολλά-τουλάχιστον για τον εγωισμό μας. Αυτό ίσως να εντείνεται περισσότερο επειδή ζούμε σε μια κοινωνία τύπου American Idol που αρνείται να εξυμνήσει ή να εγκωμιάσει άτομα, εκτός αν θεωρούνται εξαιρετικά. Αυτό το γεγονός εξηγεί γιατί κάποιοι νοιώθουμε κάποια ζήλεια όταν ακούμε τυμπανοκρουσίες για κάποιον άλλον. Μυστικά, ποθούμε να ακούσουμε τυμπανοκρουσία για εμάς.
Ίσως να υπάρχει κάποιο στοιχείο εγγενές στην φύση μας-η μεγαλοπρέπεια οπωσδήποτε-το οποίο μας κάνει να ευχόμαστε να θεωρούμαστε εξαιρετικοί. Γι’ αυτό όταν μας συγχαίρουν, κατά πάσα πιθανότητα λάμπουμε μέσα μας. Η επιδοκιμασία από εκείνους των οποίων σεβόμαστε την εξουσία, εξυπηρετεί να επαληθεύσουμε την αίσθηση εσωτερικής αξίας και αυτή η εξωτερική έγκριση είναι ιδιαίτερα σημαντική για εκείνους που εξακολουθούν να μαστίζονται από αυτοαμφισβήτηση. Δυστυχώς, οι κορυφαίοι χειραγωγητές μπορούν να εκμεταλλευτούν την πανανθρώπινη επιδεκτικότητα στις φιλοφρονήσεις χρησιμοποιώντας τις δόλια για να μας αποπλανήσουν και να αδιάσουμε τα πορτοφόλια μας. Όσο εξαπατώμαστε δείχνοντας εμπιστοσύνη στα κολακευτικά τους εύσημα, μπορούμε να εξαπατηθούμε επειδή η αίσθηση θετικής αναγνώρισης απευθύνεται στις βαθύτερες επιθυμίες της καρδιάς μας-εντάξει του εγώ μας.
Όμως αρκετά συχνά, η αναγνώριση στην οποία ελπίζουμε, απλώς δεν πρόκειται να συμβεί. Οπότε, εάν κάποιος παραλείπει να σας αναγνωρίζει όταν πιστεύετε οτι έχετε κάνει κάτι που αξίζει την αναγνώριση, είναι σοφό να μην το πάρετε κατάκαρδα. Για διάφορους λόγους, είναι ζωτικό όταν έχετε διεκπεραιώσει κάτι καλά, όταν έχετε επιδείξει δεξιότητα ή ταλέντο, όταν έχετε φερθεί με γενναιότητα ή ανιδιοτέλεια να συγχαίρετε τον εαυτό σας. Με αυτόν τον τρόπο μπορείτε να αποφύγετε την μείωση, την ακύρωση, την αποθάρρυνση ή την δυσαρέσκεια-ίσως ακόμα και τον θυμό και και την αγανάκτηση-τα οποία πιθανότατα θα συνοδεύσουν την απογοήτευσή σας. Σκεφτείτε το. Έχει νόημα να μην χρειάζεται να εξαρτάστε από τις αντιδράσεις των άλλων προκειμένου να αντιμετωπίσετε θετικά τον εαυτό σας. Ιδανικά, ο στόχος σας θα πρέπει να είναι να αισθάνεστε καλά άνευ όρων σχετικά με το ποιός είστε, ανεξάρτητα από οποιονδήποτε έξωθεν “βαθμό εύνοιας”.
Εάν όμως γνωρίζετε τα βαθύτερα αίτια για τα οποία τόσοι πολλοί άνθρωποι ανθίστανται στην προσφορά της αναγνώρισης που προσδοκάτε, θα είναι ευκολότερο να αποδεχθείτε την άρνησή τους. Οι πιο κάτω περιγραφές εξηγούν γιατί πολλοί άνθρωποι (μήπως κι εσείς;) είναι τόσο τσιγκούνηδες με τις φιλοφρονήσεις:
Εάν έχουν στερηθεί την αναγνώριση όταν μεγάλωναν (από γονείς που κυρίως τους επέκριναν παρά τους επαινούσαν), το να επαινέσουν κάποιον άλλον ίσως να μοιάζει δύσκολο και άβολο-για λόγους που αμυδρά μπορούν να συνειδητοποιήσουν. Απονέμοντας σε κάποιον άλλον την αναγνώριση που ουδέποτε έλαβαν, ίσως αφαιρεί το κάλυμμα κάποιου χρόνια καταπιεσμένου πόνου ο οποίος τους φέρνει αντιμέτωπους εκ νέου με συναισθηματικά τραύματα που δεν έχουν επουλωθεί.
Εάν είναι ανταγωνιστικοί επειδή έχουν ανάγκη να αποδεικνύουν τον εαυτό τους διαρκώς, τότε ο σαφής έπαινος προς επιτεύγματα άλλων, ίσως τους κάνει να αισθάνονται ότι αποδέχονται κατωτερότητα, ανικανότητα ή ήττα-μια παραδοχή αποτυχίας την οποία το εύθραυστο εγώ τους ίσως να μην έχει την δύναμη να ανεχθεί. Επιπλέον, κάποια άτομα μπορούν να νοιώσουν καλά για τον εαυτό τους μειώνοντας τους άλλους και σε αυτήν την περίπτωση είναι ικανοί μόνο για έμμεσες φιλοφρονήσεις.
Εάν πιστεύουν (ή εάν έχουν πειστεί γι’ αυτό από εγκρατείς στους επαίνους γονείς) οτι εγκωμιάζοντας κάποιον για τα επιτεύγματά του θα πάρουν τα μυαλά τους αέρα, δηλαδή θα τους κάνει ματαιόδοξους, αλαζόνες ή επηρμένους, ίσως σκοπίμως να συγκρατούν την αποδοχή τους ανεξάρτητα από το πόσο την δικαιολογεί η περίσταση.
Εάν βρίσκονται σε άρνηση σχετικά με τις δικές τους ανικανοποίητες ανάγκες για αναγνώριση, ίσως να μην τους φαίνεται σωστή η θετική αναγνώριση στους άλλους (ούτε στις προσπάθειες και τα επιτεύγματα τους). Για παράδειγμα, επιδοκιμάζοντας έναν φίλο όταν ενδείκνυται, είναι μια ευθύνη (για την ακρίβεια μια “υποχρέωση”) σε μια στενή σχέση. Κι όμως δεν είναι ικανοί να το κάνουν.
Εάν έχουν ισχυρή αίσθηση των δικαιωμάτων επειδή ας πούμε, οι γονείς τους τους ώθησαν να θεωρούν ότι τα προνόμια που λάμβαναν ήταν στην πραγματικότητα “δικαιώματα”, τότε οποιαδήποτε αναγνώριση λαμβάνουν από τους άλλους είναι αναμενόμενη ή θεωρείται δεδομένη. Οπότε, οποιαδήποτε αίσθηση υποχρέωσης να ανταποκριθούν θετικά, δεν αποτελεί στοιχείο του (ναρκισσιστικού) ρεπερτορίου συμπεριφορών. Πραγματικά, δεν θα εξετάσουν ποτέ την περίπτωση να εκφράσουν εκτίμηση, ευχαριστίες ή ευγνωμοσύνη, όταν κάποιος λειτουργεί γενναιόδωρα ή ευγενικά απέναντί τους.
Όλα συνηγορούν οτι η μη-αναγνώρισή σας, μάλλον λέει περισσότερα για το άλλο πρόσωπο μάλλον, παρά για εσάς ή για την αξία σας. Οπότε, σε παρόμοιες καταστάσεις θα είστε μακράν σε καλύτερη θέση αν μάθετε να είστε πλήρεις, απλώς εντρυφώντας στην αυτο-αναγνώριση.
