Αγία Αναστασία η Φαρμακολύτρια (†22 Δεκεμβρίου)
Η αγία και γενναιότατη μάρτυς Αναστασία ζούσε στη Ρώμη κατά την εποχή του αυτοκράτορα Διοκλητιανού (284-305 μ.Χ.). Ήταν θυγατέρα ενός ειδωλολάτρη, ονόματι Πραιτεξτάτου. Η μητέρα της όμως, ονόματι Φαύστα, ήταν χριστιανή, και, έτσι, η Αγία διδάχτηκε από αυτήν την πίστη στο Χριστό. Και όχι μόνο αυτό· η μητέρα της, επιπλέον, την παρέδωσε στο..... Χρυσόγονο, άνδρα θεόπνευστο και ευσεβή, και εκπαιδεύτηκε από αυτόν στα ιερά γράμματα.
Η Αναστασία παντρεύτηκε έναν ειδωλολάτρη, ονόματι Πούπλιο. Όμως η Αγία δεν ένιωθε αγάπη συζυγική προς αυτόν, για το λόγο ότι αυτός δεν πίστευε στο Χριστό. Έτσι λοιπόν δεν καταδεχόταν να έχει σαρκική συνάφεια μαζί του προφασιζόμενη συνεχώς ότι ήταν άρρωστη. Χωρίς δε να την παίρνει εκείνος είδηση, η Αγία επιτελούσε έργα κατ’ εξοχήν θεάρεστα: Φορώντας μια στολή απλή και φτηνή, συναστρεφόταν με γυναίκες που είχαν διάφορες ανάγκες και παρείχε σ’ αυτές κάθε δυνατή βοήθεια. Επίσης, ακολουθούμενη από μια και μόνο θεραπαινίδα, έμπαινε κρυφά στις φυλακές, στις οποίες ήταν κλεισμένοι χριστιανοί αθλούντες για το Χριστό, και πρόσφερε σ’ αυτούς μεγάλη ανακούφιση. Δηλαδή τους έλυνε από τα δεσμά, με τα οποία αυτοί ήταν δεμένοι· άλειφε με λάδι τις πληγές τους και σπόγγιζε απαλά τα αίματα· παρείχε σ’ αυτούς τις κατάλληλες και αναγκαίες τροφές.
Αλλά μια ημέρα όλα αυτά τα πληροφορήθηκε ο Πούπλιος, ο άνδρας της, και την έκλεισε στη φυλακή. Το γεγονός αυτό προκάλεσε μεγάλη θλίψη στην Αγία, διότι της ανέκοψε το θεάρεστο έργο. Τελικά όμως ο Πούπλιος, ταξιδεύοντας κάποτε με πλοίο, καταποντίστηκε και πνίγηκε, επειδή το πλοίο ναυάγησε εξαιτίας μεγάλης θαλασσοταραχής. Έτσι λοιπόν η αγία Αναστασία, όντας πλέον ελεύθερη από κάθε εμπόδιο, διένειμε πρώτα-πρώτα όλα τα υπάρχοντά της στους φτωχούς. Έπειτα, περισσότερο αφόβως, υπηρετούσε και πρόσφερε τις υπηρεσίες στους αθλούντες για το Χριστό· περισυνέλεγε τα ιερά λείψανα των τελειωθέντων και τα ενταφίαζε σεμνοπρεπώς· στήριζε στην πίστη πολλούς και τους προετοίμαζε για το μαρτύριο υπέρ του Χριστού.
Η αγία Αναστασία, για τη δραστηριότητά της αυτή και την πίστη της στο Χριστό, συνελήφθη από τους ειδωλολάτρες και, αφού ανακρίθηκε και βασανίστηκε από διάφορους ηγεμόνες, ρίχτηκε μαζί με άλλες γυναίκες στη θάλασσα. Όμως, με τη θαυματουργική επέμβαση του Θεού, διασώθηκε και βγήκε στην παραλία. Ο ηγεμόνας που έδωσε την προσταγή για τον καταποντισμό της εξαγριώθηκε, όταν πληροφορήθηκε ότι η Αγία δεν έπαθε τίποτε. Για το λόγο αυτό πρόσταξε τους δημίους να τη δέσουν σε πασσάλους και να ανάψουν ολόγυρά της φωτιά να την κάψουν. Οι δήμιοι εκτέλεσαν κατά γράμμα την προσταγή του τυράννου. Έτσι λοιπόν, η αγία μάρτυς Αναστασία ετελειώθη και στεφανώθηκε από τον Κύριο με τον αμάραντο στέφανο του μαρτυρίου. Η Σύναξη δε αυτής τελείται στο Μαρτύρειό της, που βρίσκεται πλησίον των κιονοστοιχιών του Δομνίνου.
