Τα πιο ανεξάρτητα και υπεύθυνα παιδιά στον κόσμο ζουν στην Ιαπωνία. Οπως γράφει η Σελένα Χόι στο The Atlantic εκτός από τη χαμηλή εγκληματικότητα των ιαπωνικών μεγαλουπόλεων -δεν .....υπάρχει σύγκριση με άλλες δυτικές μητροπόλεις όπως η Νέα Υόρκη ή το Λονδίνο- ο σημαντικότερος λόγος αυτής της εκπληκτικής ανεξαρτησίας τους δεν είναι τόσο η αυτάρκεια που τα χαρακτηρίζει όσο η εμπιστοσύνη στην ομάδα, η οποία καλλιεργείται εξ απαλών ονύχων στα παιδιά είτε από το σπίτι είτε από το σχολείο.
Σύμφωνα με τον ανθρωπολόγο Ντουέιν Ντίξον, ο οποίος έγραψε τη διδακτορική του διατριβή με θέμα το προφίλ της ιαπωνικής νεολαίας, «τα παιδιά στην Ιαπωνία μαθαίνουν την κοινωνική υπευθυνότητα, την αίσθηση του καθήκοντος απέναντι στην κοινότητα και το τι σημαίνει να κληθείς κάποια στιγμή να συνδράμεις τους συνανθρώπους σου. Στο σπίτι τα παιδιά μαθαίνουν να συγυρίζουν οποιαδήποτε ακαταστασία προκαλέσουν με το παιχνίδι τους και στο σχολείο επιφορτίζονται με καθήκοντα αναπλήρωσης του προσωπικού, για παράδειγμα αναλαμβάνουν συχνά να καθαρίσουν τις τουαλέτες».
Μία από τις μεγαλύτερες τηλεοπτικές επιτυχίες στην Ιαπωνία είναι το reality show «Hajimete no Otsukai» («Το πρώτο μου θέλημα»), όπου παιδιά στην τρυφερή ηλικία των 4 ή 5 ετών στέλνονται από την οικογένειά τους για ψώνια ή για να ρυθμίσουν άλλες δουλειές του σπιτιού! Καθώς πηγαίνουν στο κρεοπωλείο ή στο μανάβικο, κρυφές κάμερες παρακολουθούν τις αντιδράσεις τους που συζητούνται και κρίνονται από το κοινό της εκπομπής.
Η εκπομπή είναι από τις μακροβιότερες στον κόσμο, με 25 συνεχή χρόνια παρουσίας. Ένας από τους πρωταγωνιστές της, ο 12χρονος Κάιτο από το Τόκιο, πήγαινε στα σπίτια των διαζευγμένων γονιών του με το μετρό από πολύ μικρή ηλικία. «Στην αρχή φοβόμουν λιγάκι» λέει στη Σελένα Χόι, «αλλά μετά συνήθισα. Και τώρα το απολαμβάνω». Αυτό βέβαια δεν σημαίνει πως το μετρό του Τόκιο είναι απολύτως ασφαλές. Μάλιστα το 2000 σε κάποιες γραμμές του δρομολογήθηκαν ειδικά βαγόνια μόνο για γυναίκες και κορίτσια, ώστε να αντιμετωπιστεί η μάστιγα των εφαψιών, που επωφελούμενοι από την κοσμοσυρροή παρενοχλούσαν σεξουαλικά τις επιβάτιδες.
Παρόλα αυτά, στο μετρό είναι ότι πιο συνηθισμένο να συναντήσει κανείς αναρίθμητους μπαϊλντισμένους μπόμπιρες να κουβαλούν τις τεράστιες μαθητικές τσάντες τους στην πλάτη και με τα καλτσάκια τους πεσμένα να προσπαθούν να βολευτούν σε μια γωνιά του βαγονιού ώστε να φτάσουν στον προορισμό τους. Με το να τους επιτρέπουν να κυκλοφορούν δίχως τη δική τους επιτήρηση, οι γονείς δεν εμπιστεύονται μόνο τα ίδια τα παιδιά τους αλλά και ολόκληρη την κοινωνία.
«Σε πολλά μέρη του κόσμου υπάρχουν παιδιά υπεύθυνα, ανεξάρτητα και αυτάρκη» παρατηρεί ο Ντίξον. «Αυτό όμως που σκανδαλίζει τους δυτικούς στην περίπτωση της Ιαπωνίας και του τρόπου που οι Ιάπωνες μεγαλώνουν τα παιδιά τους, είναι η αίσθηση εμπιστοσύνης και συνεργασίας που βλέπεις παντού, όπου κι αν στρέψεις το βλέμμα, η οποία σχεδόν πάντοτε είναι αυτόβουλη και εξαιρετικά διακριτική».
